Η ακροδεξιά κυβέρνηση της Πολωνίας, εν μέσω μεγάλων διαμαρτυριών που πήραν αντικυβερνητικό χαρακτήρα αποφάσισε να καθυστερήσει την δημοσίευση και την εφαρμογή της αναχρονιστικής δικαστικής απόφασης που θα απαγόρευε σχεδόν όλες τις αμβλώσεις στη χώρα. Μια απόφαση προκάλεσε τις μεγαλύτερες διαμαρτυρίες στη χώρα μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος.
«Υπάρχει μια συζήτηση και θα ήταν καλό να αφιερώσουμε λίγο χρόνο για διάλογο και για να βρούμε μια νέα θέση σε αυτήν την κατάσταση, η οποία είναι δύσκολη και προκαλεί υψηλά συναισθήματα», δήλωσε ο Michał Dworczyk, επικεφαλής του γραφείου του πρωθυπουργού Mateusz Morawieck.
Υπενθυμίζεται ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας έκρινε στις 22 Οκτωβρίου ότι είναι αντισυνταγματική η νομοθετική ρύθμιση που επέτρεπε τις αμβλώσεις σε περιπτώσεις γενετικών ανωμαλιών. Θεώρησε συνταγματική μόνο την άμβλωση σε περίπτωση που κινδύνευε η ζωή της μητέρας ή η εγκυμοσύνη ήταν αποτέλεσμα βιασμού ή αιμομιξίας.
Η απόφαση του δικαστηρίου είχε προγραμματιστεί να δημοσιευτεί επίσημα τη Δευτέρα, κάτι που δεν έγινε οπότε η μη δημοσίευση σημαίνει ότι η απόφαση δεν έχει νομική ισχύ.
Χιλιάδες γυναίκες και άνδρες αντιδρώντας κατέκλυσαν τους δρόμους της Πολωνίας στο άκουσμα της απόφασης με καθημερινές διαδηλώσεις.
Ο πρωθυπουργός της χώρας Mateusz Morawieck ζήτησε συνομιλίες με τους διαδηλωτές και τους βουλευτές της αντιπολίτευσης για εξεύρεση λύσης, ενώ δημοσκοπήσεις δείχνουν μεγάλη πτώση του κυβερνώντος ακροδεξιού κόμματος.
Ο Πρόεδρος της χώρας Andrzej Duda, ο οποίος είναι ευθυγραμμισμένος με την κυβέρνηση, πρότεινε έναν νέο νόμο που θα επέτρεπε την άμβλωση εμβρύων με ελαττώματα που απειλούν τη ζωή του εμβρύου, αλλά θα απαγόρευε για διαταραχές όπως το σύνδρομο Down. Κι αυτή η πρόταση θεωρείται πολύ περιοριστική για πολλούς και δεν φαίνεται πιθανό να κερδίσει επαρκή υποστήριξη στο κοινοβούλιο.
Ακτιβίστριες για τα δικαιώματα των γυναικών επικρίνουν τόσο την πρόταση του Προέδρου όσο και την πρόσκληση του πρωθυπουργού για διάλογο και καλούν σε νέες κινητοποιήσεις.
Την ίδια στιγμή ειδικοί του συνταγματικού δικαίου υποστηρίζουν ότι η καθυστέρηση της δημοσίευσης της απόφασης θα ήταν λάθος, διότι θα παραβίαζε μια νομική διάταξη για τη δημοσίευση των αποφάσεων του συνταγματικού δικαστηρίου «χωρίς καθυστέρηση». «Αυτή είναι μακράν η χειρότερη επιλογή», δήλωσε ο Marcin Matczak, καθηγητής νομικής στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας. «Σύμφωνα με αυτήν την προσέγγιση, εάν κάποιος δεν του αρέσει μια απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, δεν μπορεί να τη δημοσιεύσει». Οι αποφάσεις δημοσιεύονται από την κυβέρνηση στο Journal of Laws.
Σημειώνεται ότι μετά την ανάληψη της εξουσίας το 2015, η κυβέρνηση έλαβε μέτρα για τον έλεγχο του συνταγματικού δικαστηρίου, καθυστερώντας μάλιστα τη δημοσίευση ορισμένων αποφάσεων του, ακόμη και δύο χρόνια, και συμμορφώθηκε μόνο όταν πιέστηκε από τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
